Dobra kawa powinna być parzona ze świeżo zmielonych wyselekcjonowanych ziaren, w tym często – palonych na zamówienie. Kawowce, których owoce wykorzystywane są do produkcji kawy, uprawiane są w strefie tropikalnej, a więc między północnym zwrotnikiem Raka a południowym zwrotnikiem Koziorożca. Tak więc kawę hoduje się w krajach obu Ameryk, w Afryce, Azji i Oceanii. Tylko w niektórych regionach możliwa jest uprawa robusty, arabika ma mniejsze wymagania, jest też mniej odporna na zimno. Istotna przy uprawie kawy jest ilość opadów.
Aby kawa ziarnista trafiła do sprzedaży, musi zostać wyłuskana z owoców. Są dwie metody: na sucho i na mokro. Pierwszy sposób jest popularniejszy, ale to kawa przygotowywana metodą mokrą jest droższa. Przede wszystkim z uwagi na wyższą jakość, ładny wygląd, ale i fakt, że pochodzi z w pełni dojrzałych owoców kawowca.
Kawę ziarnistą można kupić w ziarnach niepalonych, określa się ją jako „zieloną” i w ziarnach palonych, w tym również na zamówienie – prosto z palarni kawy. Kawa ziarnista jest podstawą do produkcji kawy mielonej oraz kawy rozpuszczalnej. Jednak dodatkowa obróbka sprawia, że kawa traci swoje walory smakowe i właściwości.
Dobra kawa ziarnista pozwala na zaparzenie jej różnymi metodami. Najpopularniejsze jest wytwarzane pod ciśnieniem espresso i napoje na jego bazie: latte macchiato, cappuccino, flat white, cafe latte, mocha. Do nich potrzebna jest kawa ziarnista do ekspresu.
Kawa ziarnista 100% Arabica ma ziarna płaskie z wyżłobieniem w kształcie litery „S”, ma małą zawartość kofeiny i intensywny, orzechowo-czekoladowy aromat, smak lekko kwaśny, bez nut gorzkich. Robusta to kawa o ziarnach owalnych z prostym wyżłobieniem o dużej zawartości kofeiny, mniej odczuwalnym aromacie, ale ostrym, cierpkim, gorzkim i ziarnistym smaku. Kupić można również mieszkankę obu kaw i słabszej jakości liberikę.
Dostępna jest również kawa bezkofeinowa ziarnista, której ziarna są pozbawione kofeiny w naturalnym wodnym procesie wypłukiwania. Tego typu napar jest polecany osobom, które nie mogą spożywać kofeiny.