Noże i inne akcesoria, czyli co warto mieć w górskim plecaku?

Wbrew pozorom, do podróżowania nie wystarczą jedynie dobre chęci i wolny czas. Przed rozpoczęciem wyprawy należy się zabezpieczyć przed wszelkimi niespodziankami losu. Nigdy nie wiadomo kiedy przyda się bandaż, nóż czy kompas i mapa, aby wrócić na nieopatrznie zgubiony szlak. Na rynku dostępne jest wiele akcesoriów turystycznych, które pomogą nam w każdej sytuacji jaką napotkamy w lesie, górach czy dolinach.

Jaki nóż wybrać?

Kupując nóż, musimy mieć na uwadze to, że powinien on nam służyć przez wiele lat. Dobry model to dość duża inwestycja, pamiętajmy jednak, że przekłada się to na jakość i niezawodność sprzętu.

Do wyboru mamy noże składane i ze stałą głownią. Oba modele mają zarówno pewne wady jak i zalety.

Noże składane zajmują mało miejsca, nie wymagają kabury. Noszenie i przechowywanie ich zapewnia bezpieczeństwo, można przymocować je do paska spodni oraz schować do kieszeni. Zdecydowanym plusem jest też szybka możliwość otwarcia głowni.

Do największych minusów noży składanych można zaliczyć ich brak odporności na zabrudzenia. Nawet drobny piasek, który dostanie się do osi obrotu głowni, może całkowicie zablokować mechanizm odpowiedzialny za otwieranie i blokowanie noża. Skutkiem tego mogą być trwałe uszkodzenie sprzętu, ale również groźne urazy dłoni.

Noże ze stałą głownią uważane są za znacznie bezpieczniejsze. Nie istnieje możliwość przypadkowego ich otwarcia, gdyż ostrze stale znajduje się w trwałej pochwie. Modele takie posiadają też najczęściej wygodne do trzymania rękojeści. Jeśli nie zależy nam na małych wymiarach noża, a ważniejsze są dla ciebie bezpieczeństwo, niezawodność oraz wygoda użytkowania, nóż ze stałą głownią jest trafionym modelem.

Kolejną cechą jaką powinniśmy brać pod uwagę kupując nóż, jest długość jego głowni. Rozpowszechniona jest fałszywa opinia, że polskie prawo reguluje maksymalną długość noża, który możemy przy sobie nosić. Ograniczenia takie dotyczą jedynie noży ukrytych w innych przedmiotach. Dobór długości głowni jest istotną sprawą, wpływa na poręczność i funkcjonalność noża.

Noże składane posiadają najczęściej długość głowni między 7 a 10 cm. Takie wymiary uważane są również za najodpowiedniejsze: przez niewielkie wymiary gwarantują wygodne noszenie, a długość umożliwia wykonywanie podstawowych czynności.

Kupując nóż ze stałą głownią musimy mieć na uwadze fakt, że zbyt długie ostrze wpłynie na wygodę noszenia. Za maksymalną długość głowni uważa się więc 15 cm.
Noże o długości powyżej 20 cm z powodzeniem mogą pełnić funkcję maczety oraz częściowo siekiery. Przeznaczone są dla osób, które planują wędrówkę przez dzicz, karczowanie roślin czy budowanie konstrukcji pod schronienie.

Kształt głowni (profil)
Jest kolejną bardzo ważną cechą, którą powinniśmy brać pod uwagę kupując nóż. Najpopularniejsze profile dostępne na rynki to:

• Bowie to profil cechujący się wyraźnym łukiem brzucha oraz ostrym, wklęsłym spadkiem w kierunku czubka. Model taki umożliwia naostrzenie zarówno brzucha jak i końcowej części grzbietu. Wpływa to na bardzo dobre właściwości tnące, kosztem małej wytrzymałości czubka. Wykorzystywany w nożach bojowych i roboczych.
   

• Clip point to model podobny do crop point, który jednak ma mniejszą krzywiznę brzucha. Idealnie nadaje się przez to do przebijania, kosztem nieco gorszych właściwości tnących. Stosowany w nożach myśliwskich, bojowych i roboczych.

• Dagger, inaczej sztylet. Modele takie mają symetryczny profil. Krzywizna brzucha analogiczna do krzywizny grzbietu, ostry w obu tych częściach.
   

• Drop point o wyraźnym łuku brzucha i łagodnym spadku grzbietu w części czubka. Cechuje się wysokimi właściwościami tnącymi i wytrzymałością. Uważany jest za model uniwersalny.

• Recurve ma bardzo dobre właściwości tnące, a to za sprawą wyraźnie zaznaczone łuku ostrza. Głownia jest szeroka, a część tnąca znajduje się zarówno na brzuchu jak i na grzbiecie (na około połowie).
   

• Spear point posiada symetryczny profil. Krzywizna grzbietu jest tu analogiczna do krzywizny brzucha ostrza. Ma jednak najczęściej jedną krawędź tnącą. Wadą jest mała szerokość profilu, przez co ma małe właściwości tnące. Ostrze tego typu często wykorzystywane jest w nożach codziennego użytku.

• Training point to profil mający wyraźnie zaznaczoną krzywiznę krawędzi oraz czubek lekko zagięty do góry. Ma on bardzo dobre właściwości tnące w okolicach brzucha ostrza, przez co wykorzystywany jest często w nożach myśliwskich.

Rękojeść

Na rynku dostępne są noże o bardzo zróżnicowanym kształcie rękojeści. Najlepiej jest przymierzyć jak dany model „leży” nam w ręce. Można też zasugerować się kształtem rękojeści noża, który już mieliśmy w posiadaniu i który był dla nas wygodny.

Pełnowymiarowe noże ze stałą głownią posiadają rękojeść o długości umożliwiającej dobrą chwytność całą dłonią. Małe, składane noże umożliwiają złapanie jedynie w kilka palców. Pełny chwyt umożliwiają rękojeści mające co najmniej 10 cm długości.
Istnieją różne grubości rękojeści. Im większa dłoń i dłuższe palce przyszłego użytkownika danego noża, tym szersza powinna być rękojeść.

• Rękojeści wygięte umożliwiają pełniejszy i wygodniejszy chwyt. Możliwe jest też użycie większej siły podczas cięcia.
• Rękojeści proste, czyli takie, które mają jedną oś z ostrzem, wykorzystywane są w nożach uniwersalnych, które mają wygodnie leżeć w dłoni przy różnych rodzajach chwytu.

Bardzo ważne jest, aby nóż był wytrzymały i przez to bezpieczny dla użytkownika. Gwarantuje to tzw konstrukcja full-tang. Cechuje się ona metalowym elementem, będącym przedłużeniem ostrza, które wtopione jest głęboko w rękojeść.

Za najmocniejsze uważa się noże, które wykonane są z dwóch elementów (ostrze i rękojeść) połączonych ze sobą systemem śrub, nitów lub  które są ze sobą zgrzewane.

Jaki kupić scyzoryk?

W dobry scyzoryk, bez dwóch zdań, warto jest zainwestować większą kwotę pieniędzy. Wybór jest ogromny. W zależności od naszych potrzeb scyzoryki bywają wyposażone w:

• duże ostrze
• małe ostrze
• korkociąg
• otwieracz do puszek
• śrubokręty
• ostrze do zdejmowania izolacji
• szpikulec
• szydło
• pęsetę
• wykałaczkę
• nożyczki
• hak wielofunkcyjny (do noszenia paczek)
• piłkę do drewna
• skrobak do ryb
• przyrząd do zdejmowania haczyków
• miarkę
• pilniczek do paznokci
• pilniczek metalowy
• przyrząd do czyszczenia paznokci
• piłkę do metali
• przecinak
• kombinerki
• przecinak do drutu
• lupę
• długopis
• ucho igielne

Jak widać, w zależności od preferencji i potrzeb każdy może znaleźć coś dla siebie. Ważne jest, aby scyzoryki wykonane były z wytrzymałych metali. Warto zapytać również sprzedającego o gwarancję – na dobrej jakości scyzoryki niektórzy producenci dają dożywotnie .

Multitool - który najlepszy?

Pod tą nazwą kryją się nowoczesne narzędzia wielofunkcyjne. Głównym elementem są tu kombinerki, w których ukryte jest wiele innych funkcjonalnych urządzeń,  przydatnych na szlaku.

Funkcje, które posiadają tą urządzenie pokrywają się często z tymi w wielofunkcyjnych scyzorykach (opisane ostało to wcześniej).

Kupując ten sprzęt, po pierwsze musimy kierować się wysoką jakością wykonania oraz trwałością materiałów. Wpływa to z jednej strony na funkcjonalność i wytrzymałość multitoola, z drugiej natomiast na bezpieczeństwo użytkowania.

Jakie akcesoria warto mieć w plecku podczas wycieczki?

Apteczka

Chociażby najbardziej podstawowa apteczka powinna znaleźć się na wyposażeniu każdego podróżnika. W zależności od modelu mogą się w niej znajdować: bandaże, chusty opatrunkowe, opatrunki jałowe, kompresy, chusty trójkątne, szerokie plastry, taśmy sportowe, gaziki do oczyszczania rany, pęsety, nożyczki opatrunkowe, markery, rękawice jednorazowe, maseczki do oddychania, termometry, szyny, folie izolacyjne, skalpele, agrafki, cążki, plastry-szwy do zamykania ran, opatrunki nieprzylegające do rany, zestawy do resuscytacji, żele na poparzenia, koce ratunkowe przeciwwstrząsowe oraz instrukcje przy udzielaniu pierwszej pomocy.

Apteczki turystyczne wykonane są z wodoodpornego, trwałego materiału. Najczęściej posiadają one system kieszonek, dzięki którym w przypadku takiej konieczności łatwo można znaleźć interesujący nas element.

Kompas

Każdy turysta, któremu nie zależy na przemierzaniu utartych szlaków, powinien wyposażyć się w kompas. Jego budowa jest bardzo prosta. Poszczególne modele mogą różnić się długością ustawiania się kierunku N. Namierzanie kierunku nie powinno trwać dłużej niż kilka sekund.

Godne polecenia są kompasy płaskie, wykonane z przezroczystego tworzywa. Niektóre modele posiadają dodatkowo linijki w różnej skali oraz lupę, co znacznie pomaga w pracy z mapą

Mapnik

Jest to bardzo przydatny element wyposażenia dla osób, które podróżują z mapą. W zdecydowanej większości są to nieprzemakalne etui, które sprawdzają się w bardzo różnych warunkach atmosferycznych. Przeważnie wykonane są z mocnej i solidnej folii TPU, która jest odporna na promienie UV oraz na skrajne temperatury. Niektóre modele posiadają otwory, które umożliwiają mocowanie mapnika na zewnątrz kajaka, motocykla, paralotni itp. Zapinane są najczęściej strunowo, dzięki czemu całkowicie chronią przed dostaniem się wody, także po całkowitym zanurzeniu.

Moskitiera

Jeśli wybieramy się w tropikalne miejsca lub gorące klimaty obfitujące w komary, spokojny sen i bezpieczeństwo przed chorobami zapewni nam moskitiera.

Na rynku dostępne są różne modele: moskitiery do podwieszenia (np. na gałęzi drzewa) lub, przypominające siatkowy namiot, do postawienia w terenie. Wyposażone są one w stelaż, a dzięki zastosowaniu siatki i podłogi zapewniają całkowitą ochronę przed insektami. Moskitiery dostępne są w opcjach dla jednej lub dwóch osób.

Środki do mycia

Biodegradowalne mydełka turystyczne w zależności od przeznaczenia nadają się do mycia ciała, włosów oraz prania odzieży. Dzięki swojemu składowi są one całkowicie niegroźne dla otoczenia, nie zawierają fosforów. Występują one w formie listków lub żelu.

Umożliwiają one wykorzystywanie zarówno słodkiej jak i słonej wody. Niektóre kosmetyki (np. szampony) wytwarzają pianę, przez co ze względów estetycznych należy unikać mycia tuż przy rzece czy innych źródeł naturalnej wody.

Dostępne są też antybakteryjne, biodegradowalne, skoncentrowane mydła w żelu, które umożliwiają odświeżenie skóry bez użycia wody. Usuwają one zarazki i bród, przeznaczone są głównie do odświeżania rąk i stóp.

Ręczniki szybkoschnące

Ręcznik, czyli to, co do niedawna stanowiło znaczną część bagażu, zostało obecnie zminimalizowane do postaci małego, lekkiego kawałka mikrofibry. Ręczniczki takie cechują się niebywałą chłonnością - mogą przyjąć 3x więcej wody, niż same ważą. Nawet całkowicie mokre po wykręceniu nadal są w stanie spełniać swoją funkcję.

Są one sprzedawane w różnych wielkościach. Najczęściej spotyka się wymiary:
S 40 x 60 cm,  M 50 x 100 cm, L 60 x 120 cm, XL 75x150 cm.

Ręczniki szybkoschnące możemy podzielić na trzy grupy:

wykonane z cienkiej mikrofibry (gładkie materiały),
ze średniej grubości mikrofibry,
z grubej mikrofibry (o włosiu przypominającym frotte).

Grubość  użytego materiału przekłada się oczywiście na wielkość po złożeniu oraz ciężar ręcznika.

Worki wodoszczelne

Są to wykonane z mocnego materiału wodoodporne pokrowce do przechowywania rzeczy osobistych i chronienia ich przed wodą, wilgocią i zanieczyszczeniami. Zajmują niewiele miejsca i zapewniają całkowitą ochronę. Produkowane są w różnych wielkościach, najczęściej od 2,5 do 30 litrów.

W sprzedaży dostępne są również wodoszczelne woreczki na szyję, w których możemy bezpiecznie przechowywać pieniądze, dokumenty, karty kredytowe czy telefon komórkowy.