Okazuje się, że coraz więcej osób zakłada gospodarstwa. Dawniej rolnikiem było się z pokolenia na pokolenie. Dzisiaj nawet "miastowi" chcą uprawiać rośliny, hodować zwierzęta. Jak należy się za to zabrać? Jak założyć gospodarstwo, które będzie ekologiczne? Jakie rośliny uprawiać? Jakie hodować zwierzęta?
Jakie uprawiać rośliny?
Przede wszystkim trzeba zacząć od tego, że należy stosować nasiona, które powinny pochodzić z produkcji w gospodarstwach ekologicznych. Co więcej, nie można stosować nawozów sztucznych, chemicznych pestycydów oraz syntetycznych hormonów wzrostu. Wykaz nawozów i środków poprawiających własności gleby można znaleźć w odpowiednim instytucie.
Chwasty powinno się usuwać w sposób mechaniczny. Ich niewielka ilość powinna być wynikiem odpowiedniego płodozmianu. Na szkodniki również powinno używać się naturalnych sposobów. Produkcja roślinna musi być w pełni naturalna.
To wszystko sprawia, że gospodarstwo ekologiczne jawi się jako wymagające dużych nakładów pracy ręcznej. Właśnie dlatego ważny jest właściwy dobór odpowiednich gatunków i odmian roślin.
W uprawie ekologicznej sprawdzają się rośliny dyniowate. Mają dużą masę liści, które hamują rozwój chwastów. Warto posiać fasolę, cukinię, dynię olbrzymią, ogórki.
Mniejsze plony są z marchwi, selera, ale nie warto postawić i na nie. W ekologicznym gospodarstwie nie powinno zabraknąć buraka, cebuli, pora.
Oczywiście istotne w produkcji roślinnej w gospodarstwie ekologicznym jest to, by wybierać odporne odmiany roślin. Należy też dołożyć wszelkich starań, by miały dogodne warunki.
Jakie hodować zwierzęta?
Warto wiedzieć, że nawet jeśli myśli się o tym, by postawić tylko na uprawę roślin, nie można zapomnieć o zwierzętach. Od zawsze były w gospodarstwach. Dlaczego? Zapewniają gospodarstwu własne nawozy organiczne. Jak już wspomniano, w gospodarstwie ekologicznym nie można stosować nawozów sztucznych, chemicznych pestycydów oraz syntetycznych hormonów wzrostu.
Oczywiście niezależnie od tego, na jakie się postawi, należy zapewnić im dobrostan i hodować je zgodnie z potrzebami gatunku. Latem zaleca się wychów pastwiskowy. A jakich zwierząt nie powinno zabraknąć w gospodarstwie? Przede wszystkim warto postawić na kury. Dlaczego? Ich chów jest łatwy, gdyż są „wszystkożerne”. Nie mają wielkich potrzeb lokalowych. A co dają? Przede wszystkim znoszą jaja. Kury nioski można mieć nawet przy domu. Chodzą i skubią trawę. W rolnictwie ekologicznym to one są priorytetem, a nie brojlery hodowane na mięso, jak na wielkich farmach.
Oprócz kur, w gospodarstwie można mieć oczywiście indyki, kaczki i gęsi. Mięso z indyka jest nieznacznie droższe niż z kurczaka, a coraz więcej osób się nim zajada. Choć w Polsce kaczki i gęsi je się rzadziej, to jednak za granicą się nimi zajadają. W kraju nad Wisłą powoli docenia się gęsinę. Gęsi warto hodować dla pierza. Tak jak kury, tak gęsi nie mają wysokich wymagań. Potrzebują trochę przestrzeni do życia, dostęp do zielonki, wody i kawałek cienia. Żywią się w dużej mierze same.
Dobrze przemyśleć również chów kóz. Dlaczego? Dla mleka i wywarzanych z nich smacznych kozich serów. Niektóre gatunki mają też sierść, którą wykorzystuje się do niektórych wyrobów. Kozy, jak drób, mają niewielkie wymagania. Zielonka i woda im wystarcza. Są „wszystkożerne”.
Zastanawiając się nad opłacalnością hodowli, dobrze jest pomyśleć o chowie owiec. Dawniej bardzo liczne, dzisiaj zdecydowanie mniej ich w gospodarstwach. Z owiec uzyskuje się mleko, wełnę, skórę, ale i mięso: baraninę i jagnięcinę. Chociaż w Polsce nie ma tradycji jedzenia baraniny, to jednak dla samej wełny czy mleka, warto pomyśleć o owcy.
Oczywiście nie można nie wspomnieć o trzodzie chlewnej. Jednak są to zwierzęta, które hoduje się wyłącznie dla mięsa. W małych ekologicznych gospodarstwach może być to nieopłacalne. Zdecydowanie lepiej jest postawić na bydło. Chowane na łąkach i pastwiskach nie jest bardzo wymagające. Mleko krowie jest podstawą do większości wyrobów mlecznych. Pozwala na pozyskanie ekologicznego surowca.
Jak założyć gospodarstwo ekologiczne?
Uprawa roślin i hodowla zwierząt w ekologiczny sposób to jedno. Drugą kwestią są sprawy prawne. Aby uzyskać status gospodarstwa ekologicznego, a także certyfikat zgodności, który potwierdzi, że produkuje się metodami ekologicznymi, należy trzeba dokonać wyboru organizacji certyfikującej. Do niej składa się wniosek wraz z kompletem dokumentów. Po wpłynięciu wniosku oraz wpłacie zaliczki rolnik zostaje objęty planem kontroli. Co więcej, musi regularnie wypełniać szereg dokumentów, takich jak karta uprawy, rejestr zwierząt, rejestr paszowy, rejestr pielęgnacji i leczenia zwierząt, rejestr sprzedającego produkty pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, deklaracja sprzedającego. Ale to oczywiście nie wszystko. Niezbędny jest rejestr zakupu środków produkcji, zakupionych i wykorzystanych nawozów dozwolonych, ale i wypasu, czynności agrotechnicznych,bilans paszowy oraz wniosek o zatwierdzenie etykiety potwierdzającej, że produkty pochodzą z gospodarstwa ekologicznego.
