W samochodach stosowanych jest coraz więcej systemów mających poprawić bezpieczeństwo na drodze oraz komfort jazdy. I choć o ABS, ASR i ESP słyszał już chyba każdy kierowca, w praktyce okazuje się, że mało kto wie, na czym tak właściwie polegają te systemy. I jakie jeszcze rozwiązania mogą wpłynąć na bezpieczeństwo w aucie.
• Jak działa ABS?
• Co to jest system kontroli trakcji ASR?
• Do czego służy ESP?
• Pozostałe systemy bezpieczeństwa w aucie
Jak działa ABS?
ABS, czyli Anti-Lock Braking System, to system który pozwala manewrować samochodem podczas awaryjnego hamowania. Co to oznacza?
Gdy wciskasz hamulce, koła automatycznie zaczynają się blokować, co uniemożliwia ich skręcanie. A więc samochodem niewyposażonym w system ABS należałoby więc hamować pulsacyjnie (czyli szybko dociskać i odpuszczać hamulec), by móc jednocześnie hamować oraz skręcać, np. w celu ominięcia przeszkody. Natomiast w przypadku aut, które posiadają ABS, równoczesne hamowanie i skręcanie jest możliwe, ponieważ ten system zapobiega blokowaniu kół.
A w jaki sposób działa ABS? Czujniki układu ABS nieustannie mierzą prędkość obrotową kół. W momencie hamowania system natychmiast „zauważa”, kiedy koła zostają zablokowane i odblokowuje je, zmniejszając tym samym siłę hamowania. Trzeba jednak liczyć się z tym, że to nieznacznie wydłuża drogę hamowania.
Niezwykle ważne jest, aby wiedzieć, jak zachować się w momencie włączenia systemu ABS – u wielu początkujących kierowców, którzy jeszcze nigdy nie byli w takiej sytuacji, można zauważyć złe reakcje. W chwili, gdy system ABS się włączy, usłyszysz charakterystyczne, głośne stukotanie. Jednocześnie poczujesz opór pod pedałem hamulca – te dwa czynniki sprawiają, że młodzi kierowcy odpuszczają hamulce. A są to całkowicie normalne dźwięki i reakcje auta, dlatego trzeba wcisnąć pedał hamulca najmocniej jak się da i nie odpuszczać go nawet wtedy, gdy poczujesz pulsowanie.
Co jest dobrą wiadomością, od 2006 roku wszystkie samochody, które sprzedawane są w Polsce, obowiązkowo muszą być wyposażone w układ ABS. Dodatkowo niektóre starsze modele również go posiadają.
Co to jest system kontroli trakcji ASR?
Acceleration Slip Regulation, w skrócie nazywany ASR, to system kontroli trakcji, który obecnie można spotkać we większości aut. Na początku trzeba wiedzieć, że ASR działa w oparciu o system ABS. A po co się go wykorzystuje?
ASR zapobiega poślizgowi kół napędzanych w trzech sytuacjach: przy ruszaniu, przy przyśpieszaniu na zakręcie oraz podczas pokonywania wzniesienia. I tak jak w przypadku ABS, ASR mierzy prędkość obrotową kół – w sytuacji, gdy różnica prędkości kół napędzanych oraz nienapędzanych zwiększy się, system zmniejsza moment napędowy.
A więc ASR nie tylko korzysta z ABS, ale także steruje pracą silnika, zmniejszając jego moc w odpowiednim momencie. Dodatkowo, nowoczesne systemy ASR wykorzystują układ hamulcowy, co jeszcze bardziej zwiększa bezpieczeństwo podczas poślizgu.
System kontroli trakcji przydaje się w szczególności podczas zimy, kiedy to nietrudno o sytuację, w które koła zaczynają buksować. I choć w niektórych autach jest możliwość wyłączenia systemu ASR, lepiej tego nie robić…
Do czego służy ESP?
ESP (Electronic Stability Program) to elektroniczny system stabilizujący tor jazdy. Jakie w praktyce ma przełożenie? Zmniejsza poślizg samochodu podczas pokonywania zakrętów.
Tak samo jak ASR, ESP wykorzystuje układ ABS. Jego działanie jest proste: w przypadku gdy samochód nie może utrzymać kierunku jazdy (np. podczas jazdy po łuku), ESP przyhamowuje wybrane koło (lub więcej kół) oraz zmniejsza moc silnika.
ESP, oprócz tego, że korzysta z ABS, posiada również własne czujniki, m. in. sił odśrodkowych oraz kąta skrętu kierownicy.
Trzeba pamiętać, że w samochodzie wyposażonym w system stabilizujący tor jazdy, nie powinno się dodawać gazu w trakcie poślizgu.
Obecnie coraz więcej aut jest w standardzie wyposażonych w system ESP. Jednak nawet jeśli konieczna byłaby dodatkowa opłata, warto się na to zdecydować. Co prawda, w praktyce, pewnie nie będziesz zbyt często wykorzystywać tego układu, jednak w kluczowym momencie pomoże Ci wyjść z poślizgu i tym samym uniknąć poważnego wypadku.
Pozostałe systemy bezpieczeństwa w aucie
ABS, ASR i ESP to podstawowe systemy zwiększające bezpieczeństwo w aucie, w które wyposażone jest coraz więcej samochodów. A co jeszcze może się przydać na drodze?
Warto wiedzieć o takich systemach, jak: ACC (aktywny tempomat, który automatycznie reguluje prędkość i utrzymuje bezpieczny odstęp od poprzedzających aut), AFIL (ostrzega przed zjeżdżaniem z właściwego pasa drogi), BLIS (system ostrzegający o pojazdach znajdujących się w tzw. „martwym polu” lusterek), EBD (optymalizuje siłę hamowania kół), czy TPMS (system kontrolujący ciśnienie w oponach).
Takich układów jest oczywiście o wiele więcej. I choć zwiększają cenę pojazdu, to jednak w znaczący sposób poprawiają bezpieczeństwo. A co jest ważniejsze, musisz już ocenić sam…