Dzieci kochają jazdę. Z czasem, gdy maluchowi znudzi się już pędzenie na rowerze, czas przerzucić się na mniejsze kółka, dające równie wielką frajdę. Mowa tu o rolkach, wrotkach i hulajnodze. Zapewnią one dzieciakom nie tylko wspaniałe wrażenia, ale także poprawią kondycję fizyczną, zadbają o zmysł równowagi, ale także energiczny ruch dotleni organizm brzdąca.
Jakie wybrać rolki/ wrotki? dla dziecka?
Zasada działania zarówno wrotek i rolek jest podobna, różnią się one przede wszystkim ułożeniem kółek i hamulca.
Wrotki są wynalazkiem wcześniejszym, których historia sięga już trzysta lat wstecz. Od czasu zapewniania rozrywki naszym przodkom były one stale ulepszane i unowocześniane.
Obecnie występuję dwa modele wrotek:
dwuśladowe – najstarszy – tradycyjny typ – pod spodem podeszwy przyczepione są cztery pary kółek, po dwa w każdym rzędzie;
jednośladowe – nowocześniejszy typ, kółka ułożone są rzędem za sobą (zazwyczaj cztery), nazywane są łyżworolkami lub krócej – rolkami;
hybryda – wrotki przeznaczone dla dzieci, posiadać mogą jeszcze inny układ, np. trzy kółka, część modeli umożliwia przestawianie kółek, np. z typowej trójkołówki przemienia się w rolki (po przesunięciu kółek na środek podeszwy); podobne rolki muszą być dobrej jakości i dawać gwarancję, że żaden z elementów nie przesunie się w trakcie jazdy.
Najczęstszymi hybrydami jest układ: trzy kółka – jedno z przodu i dwa z tylu po bokach. Z kółek tworzy się wówczas kształt trójkąta, patrząc od dołu. Jest to najlepsze rozwiązanie dla najmłodszych dzieci, które nie posiadają jeszcze rozbudowanego zmysły równowagi. Na modelach trójkołowych mogą jeździć nawet trzylatki, jeśli rodzice uznają, że ich dzieci mają w tym kierunku predyspozycje.
Rolki opierają się na podobnej zasadzie działania jak wrotki. W tym przypadku jednak kółka ułożone są w równym rzędzie, pośrodku podeszwy. Ilość kółek może ulegać zmianie w zależności od modelu.
Sposób mocowania do stopy
Rolki z zasady zakładane są na nogę dziecka, ubraną jedynie w skarpetkę – bez buta. Zdecydowana większość modeli jest całkowicie zabudowana. Wrotki z kolei są zazwyczaj zakładane na but dziecka. W zależności od modelu mogą być one różnie obudowane.
Pasy z rzepami lub klipsami - najprostsze modele ograniczają się do mocowania za pomocą pasów. Wrotki przypominają wówczas szerokie sandały z kółkami. Po założeniu na obuwie sportowe rzepy są przyczepiane tak, aby pasy dokładnie otaczały but. Modele takie przeznaczone są jedynie na pierwsze etapy nauki, gdy dziecko nie rozwija jeszcze dużych prędkości oraz nie wykonuje żadnych akrobacji. Wielką zaletą takich rolek jest niska cena, wadą – gorsza ochrona i mniejsze możliwości . Dodatkowo, sprzęt taki nie chroni kostki przed zwichnięciem.
Modele pośrednie – Czasem spotykane są modele pośrednie, w postaci niskich, zabudowanych nibybutów z otworami. Zapewniają one lepsze trzymanie się stopy dziecka, umożliwiając jednocześnie wentylację. Lepiej chronią one przed potknięciem – dziecko nie zawadzi o przeszkody własnym butem. W dalszym ciągu jednak modele te nie zabezpieczają kostki dziecka.
Wrotki zabudowane – Są to z całą pewnością najbezpieczniejsze modele dla każdej pociechy. Wrotki i rolki w pełni zabudowane pomagają w zachowaniu równowagi, wpływają na lepszą sterownością, zabezpieczają przed niekontrolowanym przesunięciem stopy dziecka. Dla większych dzieci, które chcą osiągać większe prędkości, jest to wymóg konieczny.
Wysoko zabudowane rolki zabezpieczają nóżki dziecka – w razie skrzywienia stopy czy upadku, dziecko nie skręci sobie kostki.
Wrotki zabudowane składają się zazwyczaj z dwóch elementów – piankowej, wyciąganej nibyskarpety, zwanej też butem wewnętrznym oraz twardej skorupy zewnętrznej. Skorupa posiadać musi system dobrze wentylujący stopę – np. wywietrzniki umieszczone w kilku miejscach na bucie.
Należy zwrócić szczególną uwagę na budowę skarpety. Musi być ona wykonana z trwałego materiału, który jednocześnie zapewnia odpowiednie oddychanie skóry. Skarpeta musi posiadać możliwość prania i to w jak najwyższej temperaturze.
Rozmiar wrotek/rolek
Rozmiar wrotek czy rolek uzależniony jest oczywiście od wielkości stopy dziecka. Przed zakupem warto zmierzyć stopę, by porównać wynik z tabelą rozmiarów producenta.Wrotki – wielką zaletą wrotek jest to, że wiele modeli rośnie razem z dzieckiem. Wraz z powiększaniem się stopy małego wrotkarza, rodzice regulują długość podeszwy. Wrotki mogą być wówczas wydłużane nawet o 5 centymetrów, przy czym cały czas opinają one dokładnie stopę właściciela.
Rolki – choć długość podeszwy w rolkach zazwyczaj nie jest regulowana, ich rozmiar jest także podawany w pewnym przedziale, np. 28-30. Dzieje się tak, ponieważ rolki, w porównaniu do wrotek nie muszą być idealnie dopasowane do stopy. Można zakupić sprzęt na wyrost, o dwa rozmiary za duży, aby dziecko zdążyło się nacieszyć nimi przez długi czas. Najważniejsze, aby rolki były dobrze dopasowane w kostce. Klamry spinające buta muszą solidnie opinać łydkę.
Kółka
Jest to bez wątpienia najważniejszy element rolek i wrotek. Najniższej klasy sprzęt posiada kółka plastikowe. Nadają się one jednak jedynie do wrotek-zabawek, przeznaczonych jedynie do krótkich przejażdżek. Odpowiedni komfort jazdy zapewnią jedynie kółka z poliuretanu (w skrócie uretanu). W przypadku dziecięcych rolek nie ma większego sensu zwracać szczególnej uwagi na parametry kółek. Są one dobierane przez producenta jako najlepsze dla danego wieku dziecka.
Dla dorosłych i młodzieży kółka dopiera się pod względem średnicy – ich wielkości, a także twardości. Oba te parametry decydują o szybkości i zwrotności. Najprostsze zasady mówią, że czym mniejsze kółka tym, szybsza i stabilniejsza jazda, ale i większa zwrotność. Większe kółka też pozwalają na osiąganie dużych prędkości, są jednak mniej stabilne i zwrotne.
Pod względem twardości, kółka ocenia się jako twarde i miękkie. Kółka miękkie pozwalają na bardziej komfortową, ale wolniejszą jazdę. Kółka twarde to szybka jazda kosztem odczuwania drgań i nierówności terenu.
Łożyska w kółku
W kołach większości rolek i wrotek znajdują się łożyska. Jest to pierścień z kulkami, ułożony pośrodku koła. Różnią się liczbą kulek (od 1 do 9 – liczby jedynie nieparzyste) oraz rozmiarem. Standardowy, wykorzystywany także w sprzętach dziecięcych, to 608. Łożysko należy pielęgnować za pomocą smaru lub oliwy.
Mocowanie kółek
Koła przyczepiane są do tzw. szyn. W zaawansowanych modelach przytwierdzane są do stopów aluminium lub nawet włókien karbonowych, w prostszych – do włókien syntetycznych.
Materiał wykonania
Ile modeli – tyle możliwości doboru materiałów. W przypadku mniejszych dzieci będzie on decydował o żywotności i bezpieczeństwie rolek. Dla starszaków materiał będzie o tyle ważny, ze determinuje styl jazdy, osiąganą prędkość czy zwrotność rolkarza.
Najprostsze modele oparte są na wykorzystaniu plastiku. Zazwyczaj wykorzystany jest on do wytworzenia podeszwy i skorupy zewnętrznej. W droższych modelach do gry wchodzą bardziej zaawansowane surowce. Wykorzystywane są włókna PCV, materiał nylonowy, PE, PP, a także gąbka.
Hamulec
Część służąca do zahamowania umieszczona jest w rolkach tuż za ostatnim kołem. Dziecko, unosząc lekko stopę, dociska piętę do powierzchni i hamulec trze o nawierzchnię. We wrotkach hamulec zamontowany jest z przodu, przed kołami i to nim się wyhamowuje.
Kaski i ochraniacze
Niezbędnym zakupem, w przypadku zarówno rolek jak i wrotek, jest zestaw porządnych ochraniaczy. Pierwsze przejażdżki prawie zawsze kończą się urazami i obtarciami. W początkowej fazie nauki należy zapewnić dziecku możliwość bezpiecznego lądowania na łokciach czy kolanach. Z czasem, gdy dziecko opanuje już zupełnie równowagę można zmniejszyć zabezpieczenia. Najważniejsze z elementów ochraniających to – kask, ochraniacze na kolana, łokcie i nadgarstki. Kask musi zapewniać komfortową jazdę, ale i wentylację głowy.
Jaką wybrać hulajnogę?
Z wielką radością można zaobserwować, że do łask milusińskich od paru już lat, powróciły hulajnogi. Budową przypominają one rowery, tutaj jednak dziecko wprawia sprzęt w ruch odbijając się nogą od podłoża i nie ma siodełka.
Część modeli oferuje możliwość składania. Hulajnoga może wówczas zostać łatwo schowana czy przewieziona. Kupując hulajnogę należy ją dobrać do wzrostu dziecka. Większość modeli ma regulowaną wysokość kierownicy i może ona rosnąć razem z dzieckiem. Zawsze należy kupować sprzęt z pewnym zapasem, co pozwoli na dłuższe korzystanie. Także w przypadku hulajnogi nie zapominajmy o ochraniaczach.
Materiał ramy
W zasadzie nie ma ograniczeń wiekowych. Każdy brykający szkrab dostać może plastikowy model, przeznaczony dla najmłodszych. Naukę mogą rozpocząć już trzylatki.
W przypadku starszych dzieci, lepiej sprawdzą się aluminiowe modele (lżejsze, droższe) lub stalowe (cięższe, tańsze). Zapewnią one większe zadowolenie z jazdy, prędkość i zwrotność.
Koła
Obowiązuje tu podobna zasada jak w przypadku rolek. Najprostsze modele mają kółka plastikowe, które nie amortyzują drań i nie zapewniają komfortowej jazdy. Wyższe jakościowo hulajnogi posiadają koła wykonane z poliuretanu i tylko takie należy kupować.
Hulajnogi dla maluchów, prócz tego że plastikowe, to posiadają trzy kółka. Rozwiązanie to podnosi stabilność hulajnogi. Wielu rodziców radzi, aby od początku przyzwyczajać dzieci do dwóch kółek, co poprawi utrzymanie równowagi i nauczy lepszej koordynacji ruchowej.
Hamulec
W niektórych modelach hamulec umieszczony jest także przy kierownicy, podobnie jak w rowerze. Większość hulajnóg posiada jednak jedynie hamulec zamontowany nad tylnym kołem. Dziecko, gdy chce zmniejszyć prędkość, dociska go stopą.
Manetki
W zależności od ceny modelu i jego jakości, stosowane są różne typy manetek (uchwytów na dłonie). Najtańsze hulajnogi posiadają plastikowe uchwyty, niewygodne w czasie jazdy. Odpowiedni droższe są manetki np. silikonowe, które zapewniają większy komfort trzymania, zapobiegają otarciom i poceniu się rąk.
