Jest kilka momentów podczas użytkowania samochodu, w których powinniśmy zadbać o dobór odpowiedniego oleju przekładniowego oraz jego wymianę. Kiedy wymienić olej w skrzyni biegów?
• Kiedy wymienić olej w skrzyni biegów?
• Jak sprawdzić poziom oleju w skrzyni biegów?
• Jak dobrać olej przekładniowy?
Kiedy wymienić olej w skrzyni biegów?
Zarówno w skrzyni manualnej jak również automatycznej powinniśmy wiedzieć, iż producent wskazuje, po jakim czasie należy wymienić olej w skrzyni biegów. Nie mylić z olejem silnikowym! Często we wspomnianych wskazówkach producenta możemy przeczytać o wymianie oleju co 80-120 tysięcy kilometrów jak również, że oleju w skrzyni biegów nie trzeba wymieniać, ponieważ zachowuje on swoje właściwości przez cały okres eksploatacji. Nic bardziej mylnego!
Pojazd fabrycznie średnio ma przewidziany 7-letni żywot, więc olej w skrzyni biegów wymieniamy co 80-120 tysięcy kilometrów lub po 7 latach. Następnego roku według producenta taki samochód powinien trafić na złom. Dlatego do tego czasu możemy zignorować wymianę oleju przekładniowego, jeżeli oczywiście nic się nie dzieje podczas pracy naszej skrzyni.
Aby wymieć olej, możemy wykorzystać moment, kiedy wymieniamy sprzęgło w naszym samochodzie. Wtedy, za niewielką dopłatą, od razu jest opcja wymiany oleju przekładniowego w skrzyni biegów. Podczas wymiany sprzęgła (tarcza, docisk, wysprzęglik) rozebrane zostają półosie i wymieniane uszczelniacze. Podczas tej wymiany zawsze ubędzie trochę wspomnianego oleju, którego brak i tak będzie trzeba uzupełnić, więc lepiej zlecić całkowitą jego wymianę. Poprzez korek spustowy, który ma w sobie magnes przyciągający opiłki wytwarzane podczas pracy kół zębatych powodujemy ujście dla oleju. Oczyszczamy korek z opiłków, a następnie uzupełniamy skrzynię nowym i zawsze dobranym według katalogu olejem przekładniowym.
Wszystkie powyższe wskazówki oraz zalecenia dotyczą skrzyni manualnej.
Skrzynia automatyczna wymaga większych umiejętności mechaników i jest realizowana sposobem „przepychania” starego oleju nowym. Wymianę oleju w automacie należy zlecić serwisowi zajmującemu się specjalistycznie automatami. Należy pamiętać, że w automatycznej skrzyni wymienia się tylko około 40 proc. oleju, jaki znajduje się w skrzyni, ponieważ reszta pozostaje w środku.
Jak sprawdzić poziom oleju w skrzyni biegów?
Niestety tylko w nielicznych samochodach nowszej generacji poziom można sprawdzić za pomocą bagnetu tak jak poziom oleju w silniku. W większości samochodów poziom można sprawdzić niestety w mniej przyjazny sposób i tylko w serwisie. Mechanik ściągnie korek spustowy, który znajduje się w górnej części skrzyni i jeżeli wydobędzie się drobny wyciek wtedy wiemy, że stan oleju jest w porządku, natomiast kiedy nie będzie widać wycieku cieczy, wtedy serwisant powinien dłoniom sprawdzić czy olej jest wyczuwalny poniżej krawędzi otworu. Jeśli oleju nie będzie, wtedy natychmiast powinien sygnalizować wymianę oraz sprawdzenie miejsca wycieku z którego wydostaję się olej. Te same wskazówki odnoszą się do napędów tylnych i ich przekładni napędowych.
W automatycznych skrzyniach tego typu wymianę oraz przegląd należy zlecić serwisowi zajmującemu się specjalistycznie tylko automatami. Warto w automacie częściej kontrolować stan i jakość oleju, ponieważ naprawa ewentualnej usterki spowodowanej np. brakiem oleju może być bardzo kosztowna.
Jak dobrać olej przekładniowy?
Do skrzyń biegów stosuje się oleje przekładniowe, które podzielone są wg klasyfikacji jakościowej i lepkościowej.
Zastosowanie zbyt gęstego, rzadkiego lub innego rodzaju oleju może spowodować pogorszenie zmiany biegów lub szybkie zużycie skrzyni.
Jeżeli chodzi o skrzynie biegów automatyczne to są one bardziej delikatne i czułe, a co za tym idzie bardziej awaryjne. To wszystko powodują mechanizmy hydrokinetyczne oraz napędzanie skrzyni hydraulicznie gdzie pod dużym ciśnieniem duże znaczenie mają zanieczyszczenia oraz lepkość oleju.
Inaczej wygląda to w skrzyni manualnej, gdzie na pracę większy wpływ ma działanie mechaniczne. Uwaga! Nie ma jednego uniwersalnego oleju do przekładni manualnych. W autach osobowych stosowane są zwykle oleje klas API GL-4 i GL-5.
Jednym z komentarzy, które usłyszałem wśród znajomych z branży motoryzacyjnej to: "Znajomemu po wymianie oleju zaraz posypała się skrzynia. Czasem lepiej nie być nadgorliwym."
Zapewniam Was że ten ktoś dobrał zły olej. Natomiast dopóki nie słyszymy nic podejrzanego lub po sprawdzeniu poziomu oleju wszystko jest w porządku, nie powinniśmy zapobiegliwie ingerować w taki element jak skrzynia biegów.
