-
Oferta od
firmy
-
Stan
nowe
-
Tematyka
historia, archeologia
Litwa, ojczyzna moja
Tomas Venclova
Międzynarodowe Centrum Kultury
Kraków 2024
ISBN: 978-83-66419-64-3
liczba stron: 940
okładka twarda
.
Opis wydawcy
.
Nikt inny dzisiaj nie mógłby podarować Europie takiej historii Litwy!
Książka Tomasa Venclovy obejmuje dzieje Litwy od przybycia na jej ziemie praindoeuropejczyków do odzyskania przez Litwinów niepodległości w 1990 roku. Opisuje on nie tylko historię polityczną kraju, ale i jego kulturę, zmiany społeczne i obyczajowe, relacje z sąsiadami czy fale emigracji.
.
Jest ona summą myśli Tomasa Venclovy, opartą na jego nieprawdopodobnej erudycji, wiedzy i samoświadomości, długoletnich badaniach, wielu rozmowach, niezliczonych lekturach. A także na czymś jeszcze, co nazwać można pewnym zmysłem dziejów, którym obdarzony był również jego przyjaciel, Czesław Miłosz. Obaj umieli wsłuchać się w ich rytm — raz ludziom przychylny, innym razem złowieszczy.
.
Tomas Venclova świetnie zna i rozumie swoich rodaków, choć potrafi się z nimi nie zgadzać, a jednocześnie umie wczuć się w tych, z którymi przyszło im dzielić historię — Polaków, Żydów, Białorusinów, Tatarów, Rosjan, Niemców, a także innych bliższych i dalszych sąsiadów.
.
Jest to przekład edycji przygotowanej przez samego Venclovę na potrzeby polskiego wydania, na podstawie jego dwutomowej historii Litwy, publikowanej w Wilnie w latach 2019-2021.
.
Spis treści
.
Pierwsze czterdzieści tysięcy lat
Neandertalczycy i ludzie z Cro-Magnon
Krajobraz a historia
Wcześni europeidzi
Indoeuropejczycy i języki indoeuropejskie
Bałtowie
Epoka brązu i epoka żelaza
Bałtowie na wschodnim pograniczu
Bałtowie zachodni Bałtowie północni Litwini
Sąsiedzi: Liwowie i Wendowie
Sąsiedzi: Goci i Skandynawowie
Sąsiedzi: Polacy i Ruś Kijowska
Próby ochrzczenia Bałtów. Święci Wojciech i Brunon. Pierwsza wzmianka o Litwie
Wyzwania doby tworzenia się państwa litewskiego
Wojny krzyżowe. Rycerze zakonni
Niemcy nad Zatoką Ryską. Kawalerowie mieczowi
Pierwsi przywódcy litewscy
Krzyżacy nad Bałtykiem
Bitwa pod Szawlami
Wyzwania na wschodzie. Burundaj. Złota Orda
Mendog. Droga do chrztu i korony
Król Mendog
Bitwa pod Durben
Wielkie Powstanie Pruskie
Śmierć Mendoga
Treniota, Wojsiełk, Szwarno
Wielcy władcy pogańskiej Litwy
Kiernów — dawna stolica Litwy
Trojden. Powstanie w Semigalii
„Czarna dziura". Panowanie Witenesa
Giedymin. Mit o powstaniu Wilna
Sytuacja międzynarodowa Litwy w czasach Giedymina Kontakty z Zachodem
Ponowne walki z Krzyżakami. Pilleny
Kres rządów Giedymina. Krótkie panowanie Jawnuty
Diarchia. Europa w czasach Olgierda i Kiejstuta
Polityka Olgierda. Pierwsze starcia z Moskwą
Pytanie o chrześcijańskich męczenników w Wielkim Księstwie Litewskim. Śmierć Olgierda
Kiejstut i Krzyżacy
Biruta
Kryzys państwowości. Jagiełło, Kiejstut i Witold
Ustrój państwowy i gospodarka pogańskiej Litwy
Dawna religia Litwinów
XV wiek. Litwa staje się częścią Europy
Witold znów w ojczyźnie. Układ w Krewie
Chrzest
Witold zdobywa władzę w Wielkim Księstwie Litewskim
Mit Witolda i mit Jagiełły
Polityka wschodnia. Worskla. Metropolia prawosławna
Grunwald
Od Grunwaldu do pokoju w Mełnie
Ustrój państwa, obyczajowość i kultura w Wielkim Księstwie Litewskim
Żydzi, Tatarzy, Karaimi, Romowie
Zjazd w Łucku i śmierć Witolda
Świdrygiełło i Zygmunt Kiejstutowicz
Kazimierz IV Jagiellończyk i jego epoka
Kazimierz królewicz — litewski święty
XVI wiek. Renesans i reformacja
Aleksander Jagiellończyk — król pochowany w Wilnie
Zygmunt I Stary. Stosunki ze Wschodem i z Zachodem
Rządy Zygmunta I Starego na tle epoki. Bona Sforza
Państwo i gospodarka w czasach Jagiellonów
Kościół, piśmiennictwo, kultura
Zygmunt August i jego dwór
Reformacja. Początki książki litewskiej
Barbara Radziwiłłówna i jej ród
Reforma włóczna
Wojna o Inflanty
Unia lubelska
Śmierć Zygmunta Augusta. Ustrój Litwy po unii lubelskiej. Pierwsza wolna elekcja
Utworzenie Uniwersytetu Wileńskiego. Stefan Batory
XVII wiek. Barok
Dynastia Wazów. Zygmunt III
Elekcja po śmierci Stefana Batorego. Unia personalna ze Szwecją
Unia brzeska
Wojna ze Szwecją i rokosz Zebrzydowskiego
Moskiewska wielka smuta
Wznowienie walk ze Szwecją. Kurlandia i Łatgalia. Śmierć Zygmunta III Wazy
Władysław IV Waza
Polityka i kultura za panowania Władysława IV Wazy
Jan Kazimierz. Walki w Ukrainie
Inwazja Moskwy. Prawosławni i starowiercy
Potop szwedzki. Układ w Kiejdanach. Pokój oliwski
Koniec dynastii Wazów. Epoka „swojskich" królów
Panowanie Jana III Sobieskiego. Bitwa pod Wiedniem
Wielkie Księstwo Litewskie w XVII stuleciu. Trzeci Statut Litewski. Sytuacja ekonomiczna
Sztuka baroku. Uniwersytet. Piśmiennictwo litewskie
XVIII wiek. Upadek państwa i próby reform
Sarmacka Rzeczpospolita Obojga Narodów
Elekcja Augusta II Mocnego. Wojna domowa w Litwie i początek wielkiej wojny północnej
Bitwa pod Narwą. Detronizacja Augusta II Mocnego. Stanisław Leszczyński
Szwecja przegrywa wojnę. Koniec epoki Augusta II Mocnego
August III Sas
Życie codzienne i kultura w czasach saskich
Litewscy Żydzi w XVIII wieku
Oświecenie. Ostatni król — Stanisław August Poniatowski. Konfederacja barska
Pierwszy rozbiór Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jego skutki
Zmiany w gospodarce i kulturze
Komisja Edukacji Narodowej. Szkoła Główna Wielkiego Księstwa Litewskiego
Sejm Czteroletni. Konstytucja 3 maja
Konfederacja targowicka i drugi rozbiór Rzeczypospolitej
Powstanie kościuszkowskie. Koniec Rzeczypospolitej Obojga Narodów
Pierwsza połowa XIX wieku. Próby restytucji republiki
Początek okupacji carskiej
Panowanie carów Pawła I i Aleksandra I
Wojny napoleońskie a Litwa. Pokój w Tylży
Wojna 1812 roku
Kongres wiedeński i Święte Przymierze. Złoty wiek Uniwersytetu Wileńskiego
Tajne towarzystwa. Szubrawcy. Filomaci i romantyzm
Zawiązki narodowej kultury litewskiej w XIX wieku
Czasy cara Mikołaja I. Powstanie 1831 roku
Skutki powstania. Wielka Emigracja
Społeczeństwo litewskie. Przemiany życia codziennego
Maciej Wołonczewski i jego otoczenie. Początki prasy litewskiej. Bractwa trzeźwości
Przemiany w imperium carskim. Zniesienie pańszczyzny. W przededniu kolejnego powstania
Powstanie 1863 roku. Michaił Murawjow — gubernator, który poskromił Litwę
Druga połowa XIX wieku.Narodziny nowoczesnego narodu litewskiego
Po powstaniu. Przemiany w świecie
Imperium cara Aleksandra II
Europa i świat
Polityka likwidacji polskiego pierwiastka na ziemiach litewsko-białoruskich. Zakaz druku
Działalność Macieja Wołonczewskiego po 1863 roku. Książkonosze
Język litewski w szkołach
Czasy cara Aleksandra III. Reakcja i narastająca rusyfikacja
Drugi etap litewskiego ruchu narodowego. Jonas Basanavičius
„Aušra" i przełom w historii Litwy
Dalszy rozwój prasy litewskiej. Vincas Kudirka, „Varpas" i jego środowisko
Walka o kościół w Kienstajciach. Masakra w Krożach
Struktura etniczna i wyznaniowa oraz przemiany społeczne na Litwie
Mała Litwa
Emigracja
Litwini i Polacy — zderzenie dwóch nacjonalizmów. Białorusini
Litewscy Żydzi na przełomie wieków
Czasy cara Mikołaja II. Kapitalizm na Litwie. Próby lituanizowania Wilna
Odwołanie zakazu druku. Litewskie partie polityczne
Rewolucja 1905 roku. Wielki Sejm Wileński
Litwini w Dumie Państwowej
Rozwój kultury litewskiej
Ruch kobiecy. Małżeństwo i rodzina
Zdrowotność. Nowości w życiu codziennym
Pierwsza wojna światowa. „Bursztynowa deklaracja"
Niemcy okupują Litwę. Bieżeńcy. Konferencje Litwinów
Okupacja niemiecka. Powstanie Rady Litewskiej
XX wiek. Niepodległość
Litwa w kontekście wydarzeń z lat 1917-1918
Akt 16 lutego
Uchodźcy. Plany utworzenia monarchii. Flaga Litwy
Tymczasowa konstytucja. Walki z bolszewikami
Bermontowcy. Rozwój wojska litewskiego
Traktat wersalski. Międzynarodowe uznanie Litwy
Kwestia Wilna. Spisek peowiaków
Powstanie w Poniernuniu. Wojna polsko-sowiecka a Litwa
Żeligiada
Sejm Ustawodawczy. Konstytucja z 1922 roku. Reforma rolna
Północna granica Litwy. Projekt Hymansa. Litwa członkiem Ligi Narodów
Przyłączenie Kłajpedy
Rządy chrześcijańskich demokratów
Zmiana sytuacji międzynarodowej. Lewicowa demokracja w Litwie
Przewrót 17 grudnia. Autorytarne rządy Antanasa Smetony
Pierwsze lata autorytaryzmu
Konflikt Smetony i Voldemarasa
Wilno i Wileńszczyzna w latach 1920-1939
Autonomia Kraju Kłajpedzkiego. Pierwszy w Europie sąd nad nazistami
Emigracja w okresie międzywojennym. Darius i Giréas
Żydzi — obywatele Litwy
Polityka litewska w latach trzydziestych
Gospodarka. Wojsko. Nowinki dnia codziennego
Rozwój oświaty i kultury
Sytuacja kobiet
Polskie ultimatum i jego konsekwencje
Litwa traci Kraj Kłajpedzki
Pakt Ribbentrop-Mołotow. Druga wojna światowa. Odzyskanie Wilna
Cechy szczególne nowej wojny. Ultimatum ze strony ZSRR i okupacja
XX wiek. Okupacja i wyzwolenie
Komunizm sowiecki
Nazizm
Sowietyzacja Litwy. Sejm Ludowy
Przewrót komunistyczny a społeczeństwo litewskie
Inkorporacja Litwy do ZSRR
Sowietyzacja gospodarki i kultury
Represje i zsyłki
Genocyd czy stratocyd?
Próby zorganizowanego...