1 / 1
Obserwuj
- Oferta od firmy
- Stan nowe
- Tematyka sztuka, kultura i etnologia
Zbiór dla kuchmistrza tak potraw jako ciast robienia wypisany roku 1757 dnia 24 lipca
oprac. Jarosław Dumanowski, Switłana Bułatowa
Warszawa 2021
Muzeum Pałacu Króla Jana II w Wilanowie
ISBN: 978-83-66104-72-3
liczba stron: 404
oprawa miękka ze skrzydełkami
.
Recenzja, która ukazała się w „Food Service" 6/2021 nr 206
.
Tom został opracowany przez Jarosława Dumanowskiego z Centrum Dziedzictwa Kulinarnego UMK w Toruniu i Switłanę Bułatową z Biblioteki Narodowej Ukrainy w Kijowie.
„Zbiór dla kuchmistrza tak potraw jako ciast robienia” to rękopiśmienna książka kucharska z połowy XVIII w. zawierająca ponad 1000 niezwykłych przepisów. W rzeczywistości jest to kolekcja różnych książek kucharskich, zbiorów receptur medycznych, przepisów na wyrabianie leczniczych wódek i porad gospodarskich. Księgę̨ spisano w 1757 r., ale zawiera ona przede wszystkim przepisy z XVI i XVII w. Właścicielką̨ „Zbioru dla kuchmistrza” była pochodząca z Wołynia Rozalia z Zahorowskich Pociejowa, a po niej odziedziczyła rękopis jej jedyna córka, wojewodzina kijowska, księżna Ludwika Honorata Lubomirska. Najcenniejszą częścią tej kolekcji jest kopia receptur z tzw. Kuchmistrzostwa, zaginionej książki kucharskiej opublikowanej w Krakowie ok. 1540 r. Ponad 200 receptur z XVI w. opisuje kuchnię w średniowiecznym jeszcze stylu. Dowiadujemy się z nich, jak przyrządzić żubra, bobra czy dropia i wiewiórki w różnych sosach, jak zrobić „Kisielicę na Wielki Czwartek” i jak przyrządzać „karmię sobotnią”. Ta najstarsza polska książka kucharska zawierała wiele przepisów na polewki, dziczyznę, drób, ryby, jaja i tzw. kasze (różne potrawy przypominające kaszę).
Wśród zamieszczonych w „Zbiorze” przepisów znalazły się także receptury kuchmistrzowej koronnej z 1633 r. opisujące m.in. zapomniane staropolskie kołacze oraz przepisy sąsiadów, przyjaciół i lekarzy rodziny Zahorowskich oraz Pociejów, związanych zwykle z Lublinem i Wołyniem.
Rękopis pochodzi ze zbiorów Biblioteki Narodowej Ukrainy w Kijowie. W spisanych po polsku recepturach pojawiają się nawiązania do lokalnych tradycji polsko-ukraińskiego pogranicza oraz Ukrainy. Historia tej niezwykłej książki kucharskiej to historia kobiet. Kasztelanowa wołyńska Jadwiga Zahorowska, jej córki Antonina Józefa i Rozalia, a potem córka tej ostatniej Ludwika Honorata Lubomirska wytrwale walczyły o zachowanie rodzinnych majątków, zapisały się w pamięci współczesnych szeregiem fundacji, zakładały miasta, budowały pałace i klasztory, opłacały druk nie tylko panegiryków i kazań, ale także słowników oraz poradników medycznych. Próbowały pogodzić organizację niedzielnych targów z nieprzejednanym stanowiskiem Kościoła wobec handlu w niedzielę oraz powstrzymywały mężów i zięciów przed trwonieniem majątków (raczej bezskutecznie).
Pozostały po nich spisywane przez wiele lat oryginalne, niezwykłe przepisy kulinarne, które tworzą opowieść o smaku, modzie, zdrowiu oraz wiedzy o jedzeniu i świecie. Tekst spisano niezwykłym, staropolskim językiem. Nieznane terminy i zwroty tłumaczymy w przypisach i słowniku, wyjaśniając, co to było kamudelate, jak się robiło abuchty, cymbaloty, kołacze kijowe oraz szmalcaty.
.
Spis treści
.
SŁOWO WSTĘPNE
KSI4ŻKA KUCHARSKA ROZALII POCIEJOWEJ I LUDWIKI HONORATY LUBOMIRSKIEJ
I. WŁAŚCICIELKI RĘKOPISU
II. KSIĄŻKA KUCHARSKA
III. KUCHNIA
IV. ZASADY WYDANIA
ZBIÓR DLA KUCHMISTRZA TAK POTRAW JAKO CIAST ROBIENIA WYPISANY ROKU 1757 DNIA 24 LIPCA.
SPIS RECEPTUR
MIARY I WAGI
SŁOWNIK
INDEKS PRODUKTÓW KULINARNYCH I TERMINÓW
Skontaktuj się
FIRMA KSIĘGARSKA WIESŁAWA JUSZCZAKA
Liczba odsłon: 93
Zgłoś nadużycie
135 zł
Informacje o firmie
